Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Yeni Ekonomi Programı kapsamında uzun süredir beklenen yapısal dönüşüm için uygulanacak yeni adımları açıkladı.
Sürdürülebilir büyüme ve istihdam çatısı altında ele alınan programda, finansman, enflasyon, vergi adaleti ve ihracat, üretim stratejik planlama başlıklarının öne çıktığı görülüyor. Bu çerçevede Türkiye ekonomisinde özellikle üretimin artırılması ve üreticilerin finansmana erişiminin sağlanması için yapılacakların ana hatları çizilmiş oldu.
Tabi yapısal dönüşüm açısından hem kısa hem de uzun vadede yapılması gerekenler olduğu için belli bir yol haritası sunuyor.
FİNANSMANA ERİŞİM VE ÇIKIŞ YOLU
Öncellikli olarak vurgulanan konuların başında bankacılık alanında atılacak adımlar geliyor. Kamu bankalarına sermayelerinin güçlendirilmesi için devlet tahvili verilmesi, enerji ve konut sektöründe var olan sorunlu krediler için fon kurulması, konkordato ve kredi yapılandırması konusunun yeni bir yasal çerçeveyle ele alınması bu başlıklar arasından öne çıkanlar.
Öte yandan ihracatın hem miktarının hem de katma değerli üretimin artırılması açısından stratejik öneme sahip sektörlerin kredi arzından daha fazla yararlanmasının sağlanması da uzun süredir konuşulan önemli bir husustu.
Ayrıca, etkin tasarruf sistemine duyulan ihtiyacın bu dönemde son derece önem taşıdığını da belirtmek gerekiyor. Çünkü tasarrufların artırılmasıyla dış finansman bağımlılığı azaltılmış olur ve ekonominin dış şoklara karşı daha güçlü bir yapıya ulaşması sağlanır.
Ülkenin dış finansman ihtiyacının azaltılması için bireysel emeklilik sisteminin yeniden yapılandırılması gündeme alınıyor. Bireysel emeklilik sistemi ve kıdem tazminatı fonunun birbirine entegre bir yapıya ulaşmasıyla söz konusu birikimlerin sermaye piyasalarına aktarılması ve bu şekilde reel sektörün desteklenmesi planlanıyor.
Bu yapı ile bir yandan ülkenin dış finansman bağımlılığı azaltılırken diğer yandan üretimin artırılmasına ciddi anlamda destek sağlanmış olacak.
ENFLASYON İLE MÜCADELE
Enflasyonla mücadelede özellikle gıda fiyatlarının neden olduğu sorunlar için yeni bir yol haritasına ihtiyaç olduğu açık. Aslında yapısal dönüşümü, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından açıklanacak yeni strateji ile daha ayrıntılı olarak görmüş olacağız.
Ancak şu aşamada Tarım Kredi Kooperatifi ile kurulacak Sera AŞ’nin ve hayata geçirilecek küçükbaş hayvancılık hamlesinin son derece önemli olduğunu belirtmekte fayda var. Küçükbaş hayvancılıkta mevcut potansiyelimizi hayata geçirmek için 4 yıl içerisinde küçükbaş hayvan sayısında ciddi bir artışın yaşanması bekleniyor.
ADİL VERGİLENDİRME VE KAYIT DIŞILIĞIN AZALTILMASI
Vergi dönüşümü ile daha adaletli bir vergi sisteminin kurulması uzun süredir gerçekleşmesi beklenen bir düzenleme idi. Hayata geçirilecek yeni vergi mimarisi ile vergide istisna ve muafiyetlerin azaltılarak vergi tahakkuku oranının arttırılması beklenmektedir.
Vergide kayıt dışılığın azaltılmasında uygulanacak etkin yaptırım ile kamu mali dengesinin sürdürülebilirliği sağlamlaştırılırken, mükellef hakları ile ilgili hayatageçirilecek hukuki düzenlemeler ile vergi verenlerin güven duyguları tazelenmiş olacaktır.
Verginin tabana yayılarak gelire göre artan oranlarda vergilendirme sisteminin uygulamaya konması ile gelir eşitsizliğinin önüne geçilerek toplumun her kesiminin refah seviyesinin artması sağlanacaktır.
Kurumlar vergisinde kademeli olarak bir indirimin gerçekleştirilecek olmasının ise reel sektörde yatırımları artırıcı bir etki yapması beklenmektedir. Azalan kurumlar vergisi ve devamında gelecek diğer hukuki düzenlemeler ile girişimcilik ve yeni iş kurma kolaylığı yaygınlaştırılarak İş Yapabilme Endeksi’nde Türkiye’nin sıralamasının yükselmesi hedeflenmektedir.
STRATEJİK PLANLAMA
Stratejik sektörlerin finanse edilmesi ve bu sektörlerin ekonomiye katkı yapması uzun süredir konuşulan konuların başında gelmektedir. Bu sebeple belirlenen stratejik sektörlere yatırım ve finansman kaynağı sağlanması Türkiye ekonomisinin ihtiyaç duyduğu bir gerçek. Nitekim ihracatta katma değeri yüksek üretim ve yerlileştirme hem cari açığın azaltılmasıhem de dış finansman ihtiyacının hafifletilmesi açısından önemli bir husus.
Stratejik planlama kapsamında Türkiye’nin, enerjide ticaret merkezi hedefinin yanında lojistik merkez olma konusunda da artık bir hedefi var.
Son olarak, ekonomi ve yargı arasındaki güçlü ilişki nedeniyle; doğrudan yabancı yatırımların özendirilmesi, yatırımcıların zihinlerindeki soruların giderilmesi ve yatırım ortamının iyileştirilmesi yargı stratejisinin yeniden gözden geçirileceğinin açıklanması piyasa tarafından merakla beklenen önemli bir çerçeve idi.
Bu çerçeve ve sonraki aylarda açıklanacak detaylı içerikler, bu dönüşümün beklentileri karşılamasına da katkı yapacaktır.