Geçtiğimiz hafta okuyucularımın bilgisine sunduğumuz köşe yazımızda, özel bir ilçe bazında veri değerlendirmesi yaparak birkaç sual paylaşmıştık.
Konuya dair farklı siyasi parti yetkilileri de dâhil olmak üzere birçok kesimden olumlu yorumlar alırken, tepkiler de almadık değil. Tepkiler düşündüğünüz gibi içerik verilerine göre değildi tabi ki. Tepkiler sadece ‘Cevabını alamayacağın soruları soruyorsun!’ şeklinde oldu.
Bu hafta ise tüm şehri ele alarak bir geniş açıdan bir değerlendirme yapacağız.
Süreci yine 2011 yılından itibaren ele alarak, özellikle 2015 yılından itibaren AK Parti’nin oy grafiği üzerinde bir değerlendirme yapmak isteriz.
*
12 Haziran 2011 genel seçimlerinde Erzurum’da tek başına aldığı 282 Bin 593 oy ile rekora koşan AK Parti, özellikle çözüm süreci tartışmaları gölgesinde gittiği 7 Haziran 2015 seçimlerinde 209 Bin 875 oya düşerek seçmenden ciddi bir uyarı almıştı. Seçim süreci ardından yaşanılan olaylar yanı sıra sürece dair strateji değişikliğine giden AK Parti, 1 Kasım seçimlerinde Erzurum’dan aldığı 275 Bin 427 oy ile meclise yeniden 5 vekil göndermeyi başarmıştı.
**
Bu tarihten sonra Erzurum’da hızlı bir şekilde düşüşe geçen AK Parti, ilk olarak 2018 genel seçimlerinde 227 Bin 575 oya geriledi!
Bir yıl sonra yapılan 2019 yerel seçimlerinde ise AK Parti, MHP ittifakına rağmen 241 Bin 789 oya ancak ulaşılabildi. Bu rakam MHP oylarının göz önünde bulundurulması durumunda AK Parti’nin 200 Bin oyun altına sürüklendiğinin de bir göstergesiydi.
Aslında bu çok ciddi bir kayıp ve ikinci uyarıydı!
Zira 2014 yerel seçimlerine tek başına giren AK Parti, Erzurum Büyükşehir Belediyesini 236 Bin 886 oy ile kazanmış ve güney ilçelerin dışında hiçbir ilçe kaybetmemişti. Oysa Büyükşehir ve alt belediyelerde MHP ittifakıyla girilen 2019 Yerel seçimlerinde, MHP’ye verilen 2 ilçe belediyesi yanı sıra, 2’si Büyük Birlik Partisi ve biri de bağımsız olmak üzere kale niteliğindeki 3 kuzey ilçe belediyesini kaybedilmişti. Ki, bunların arasında Erzurum’un en büyük ilçesi olan Oltu’da vardı!
Vatandaşın verdiği bu tepki AK Parti için çok önemli bir mesajdı. Ancak AK Parti’nin Erzurum’daki siyasi erklerinin olayı örtbas etme çabaları yanı sıra Genel Merkez yetkililerinin de olaya kör bakması, 2023 seçimlerindeki kaybın büyümesine sebep oldu.
Bu tavır neticesinde ise AK Parti, 14 Mayıs seçimlerinde Erzurum’dan aldığı 183 Bin 642 oy ile %42,76 ‘ya kadar sürüklenerek seçimi çok ciddi bir kayıpla neticelendirebilmiş oldu.
Günün sonunda;
1 Kasım 2015 den bu yana orantılı seçmen sayıları dağılması halinde 173 Bin 39 gibi bir rakama sürüklenecek olan AK Parti’ de oy kaybı 102 Bin 387, oran kaybı ise %25,3 olarak orta yerde durmaktadır.
***
Bu rakamlar iki bakımdan çok önemlidir.
Birincisi,
Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan 14 Mayıs seçimlerinde Erzurum’dan almış olduğu 295.655 oy ile AK Parti’ye 112 Bin 13 oy fark atmıştır.
Böylece seçmen, Sayın Erdoğan ile AK Parti Milletvekili Aday listesi arasındaki güven farklılığını net bir şekilde ifade etmiştir.
İkincisi;
AK Parti 1 Kasım 2015 Genel seçimlerinde Türkiye geneli %49,3 seviyesinde iken, 14 Mayıs seçimlerinde bu oran %35,6’ya gerilemiş ve aradaki fark ise %13,7 puan olmuştur.
Ancak Erzurum’da bu oran 1 Kasım 2015 seçimlerinde %68,07 seviyesinde iken, 14 Mayıs seçimlerinde %42,76 olarak gerçekleşmiş ve kayıp oranı %25,30 gibi bir seviyeye ulaşmıştır.
Yani, AK Parti Erzurum’da Türkiye geneline oranla iki katına yakın bir oranda kan kaybetmiştir.
Tüm senaryoya bu açıdan bakmanız halinde, ne demek istediğimizi daha net bir şekilde göreceğinizden eminiz.
Nihai olarak; AK Parti diğer siyasi partilerin Erzurum’da yaptığı stratejik hatalar sayesinde, alabildiği %42,76 orana rağmen 4 milletvekili kazanabilmiştir. Bu gerçek asla göz ardı edilmemelidir.
****
Tüm bunlarla birlikte,
Seçime aylar kala ve yeni atanmış olmasına rağmen aday adayı başvuru sürecini hassas bir şekilde yöneterek, şimdiye kadar gerçekleştirilen en iyi temayül organizasyonuna imza atan,
2002’den bu yana partide görev almış her bir bireye ulaşmaya çalışarak gönülleri kazanan,
Ekibi ile birlikte gerçekleştirdiği mükemmele yakın miting ile Sayın Erdoğan’a motive kaynağı olan AK Parti Erzurum İl Başkanı İbrahim Küçükoğlu, bu performansını gecesini gündüzüne katarak saha çalışmalarına yansıtmış ve daha büyük olması öngörülen kayıpların önüne geçerek partisini Erzurum’da yukarı taşımıştır.
Seçim sürecinin bir diğer önemli ismi olan Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen ise, şehri adım adım gezmiş ve özellikle güney ilçelerini adeta ablukaya alarak seçime Yeşil Sol logosu ile giren HDP oylarının 42 Bin 462’ye kadar düşmesinde büyük rol oynamıştır.
Seçime yön verenler arasında Yakutiye, Palandöken ve Aziziye Belediye Başkanları da vardı ki, bu üç merkez ilçe belediye başkanı kendi bölgelerinde adım adım dolaşarak vatandaşların sorunlarına çözüm üretmeye çalıştı.
Özellikle geçen son 4 yıl içerisinde gösterdikleri hizmet performansı ile vatandaşların gönüllerine giren ve hizmetlerini artırarak sürdüren Mahmut Uçar, Muhammet Sunar ve Muhammed Cevdet Orhan seçim döneminde de üzerine düşenlerden fazlası için ciddi mesai harcadırlar.
Burada özellikle başta Mehmet Sekmen olmak üzere, Mahmut Uçar, Muhammet Sunar ve Muhammet Cevdet Orhan isimlerine ayrı bir parantez daha açmak isterim ki, o da şudur.
Bu başkanlar, Erzurum ötesinde deprem bölgelerinde öyle güzel hizmetlere imza attılar ki, hem depremzede kardeşlerimizin gönlünü aldılar ve hem de her bir Erzurumluyu gururlandırdılar. Bununla birlikte AK Parti’nin bölgedeki itibarını güçlü tutarak Sayın Erdoğan’ın seçim bölgesinden güvenoyu almasına ciddi katkılar sağladır.
Kısaca seçimin yükünü sırtlanan ve AK Parti İl Başkanı ile birlikte çöküşün önünde duran ana aktörler bu belediye başkanları olmuştur.
Yukarıda yaptığım yorumlar ile taraflı düşündüğüm kanısına varmayın lütfen.
Zira ben 2011 sürecinden bu yana ne gördü isem, bire bir sizlerle onları paylaşmak istedim.
*****
‘Peki, AK Parti Erzurum İl Başkanı ve Belediye Başkanları değil ise, yukarıda belirtilen rakamlara göre yüz bini aşkın oyun sorumlusu kim?’ diye sorularınızı duyar gibiyim.
Bu şehirdeki son sekiz yıllık siyaseti takip eden herkes, bu kaybın esas sorumlularının kim veya kimler olduğunu zaten biliyor.
Bilmeyen okuyucularımızın ise, kayıp süreci boyunca kimlerin görevde olduğuna bakmaları ve kendi partilileri dâhil olmak üzere vatandaşlara sergiledikleri tavırları gözden geçirmeleri zaten yeterli olacaktır.
******
Esasen sorular şöyle olmalı bence;
- 1 Kasım 2015’ten buyana %25,30 gibi bir oranla yüz bini aşkın oy kaybının hesabını kim verecek?
- Bu kaybın da diğer kayıplar gibi üstü örtülüp, 2024 seçimlerine de bu şekilde mi gidilecek?
- AK Parti Genel Merkezi, tüm bu kayıplara kör bakmaya devam mı edecek?
Yoksa Erzurum özelinde seçilen milletvekilleri ile birlikte tüm parti organları bir araya gelerek bu veriler üzerinden kafa yorup, doğru adımları mı belirleyecek?
Her halükarda 2024 yerel seçimleri Erzurum’da, bu sorulara verilecek cevaplara göre neticelenecek!
Son olarak şunları belirtmek isterim ki;
Geçmişten günümüze yapılan hatalar her ne olursa olsun, onlardan ders çıkararak yola devam edilmeli ve şehrimiz için hizmet anlamında en doğru adımlar atılabilmelidir.
Zira bizim için başka Erzurum yok!
Notlar;
1 – Yukarıda belirtilen tüm rakamların kaynağı YSK seçim sayfasıdır.
2 – Yukarıda belirtilen rakamlar yurt içi seçmen sayılarına göre belirtilmiştir.
3 - Seçim sonuç detayları aşağıda gösterilmiştir.
Siyasette geçmişe bakıp öz eleştiri yapmak şarttır aksi halde kan kaybı devam eder maalesef Erzurum’da Ak Parti ciddi manada İl ve İlçe yönetimlerinin temelde siyasetten uzak yandaş eş dost akraba baldız bacanak kadrosuyla oluşturulmasından dolayı ciddi bir siyasi boşluk oluşturulmuş ve boşa zaman kaybına sebep olunmuştur maalesef siyasi konjonktür içerisinde terdöken bir çok dava neferi bilinçli olarak devre dışı bırakılmış gayri siyasi çarkın daha hızlı dönmesi için ortam oluşturulmuş adeta “körler sağırlar birbirini ağırlar “ ata sözünü hafızalara kazıyan oluşumlar benimsenmiştir. Seçilen vekiller de dahil halktan kopuk belirli hatta hep aynı kişilerin yönlendirmesi ile adeta seçmeni devre dışı bırakarak kendi kurgularıyla Polyana cılık oynayarak zaman geçirmiş bedelini ise 100 bin oy ve bir vekil kaybıyla maalesef Ak Partiye ödetmişlerdir. Şimdi seçim sonrası Sayın Cumhur Başkanı RECEP TAYYİP ERDOĞAN’IN aldığı oyları kendi oyları sanıp adeta XL bir rahatlık içindeler.