Koronavirüs salgını dünya ekonomilerini sallamaya devam ediyor. Artık küresel sağlık problemi olan Koronavirüs salgınına karşın ülkeler, ulusal açıdan sağlık ile ilgili tedbirler alırken diğer yandan ekonomide aldıkları tedbirler ve piyasaya enjekte ettikleri paralarla küresel salgının ekonomiye verdiği olumsuz etkiyi azaltmaya çalışıyorlar.
Ama şu bir gerçek ki koronavirüs, tüm dünyada insanların beklentilerini ve önceliklerini değiştirmiş durumda.
KORONAVİRÜS SALGINI İLE İLGİLİ ÖNE ÇIKANLAR
Koronavirüs salgını zengin fakir demeden tüm ülkeleri etkiliyor. Bugün itibariyle koronavirüs merkez üssü ülke olan ve dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin’den zengin Avrupa ülkelerine taşınmış durumda.
Koronavirüs salgını dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD’yi ekonomik olarak tehdit ettiği gibi sağlık alanında da çaresiz durumda bırakıyor. O kadar ki, ABD ulusal acil durum ilan etmek zorunda kaldı.
Üstelik dünyanın en büyük ekonomisi son yıllarda görmediği dalgalanmayı yaşıyor. Bu dalgalanmaları önlemek için ABD Merkez Bankası FED yaptığı acil toplantıda 50 baz puan faiz indirimi yaptı. Bu hafta yapacağı olağan toplantıda da ek faiz indirimi yapması öngörülüyor. Ayrıca FED, bu dönemde piyasaya 1.5 trilyon dolar değerinde para enjekte etmeye hazırken, Trump 50 milyar dolarlık acil durum fonunu da erişime açarak piyasayı rahatlamak istiyor.
Ekonomik göstergelerdeki günlük hareketlilik, ekonomideki daralma ve petrol fiyatlarındaki düşüş, petrol üreticilerinin kabuslar görmesine neden oluyor.
Dünyanın en büyük petrol üreticileri Suudi Arabistan ve Rusya’nın yüksek oranlardaki petrol gelirlerine bağımlılıkları nedeniyle petrol fiyatlarındaki olası düşüşler, başta da bu ülkelerin karşılaşacakları ekonomik sıkıntılar konusunda ciddi senaryolardan bahsedilmekte.
Ekonomide yaşanan belirsizliklerden dolayı dünyanın en büyük ekonomileri, günlük yüksek iniş ve çıkışlar yani dalgalanmalar görebiliyor. Küresel salgının şiddetlenme olasılığı, ekonomilerdeki olası şiddetli daralma ve özellikle de ilk çeyrek ekonomik büyüme beklentilerinin kötü olma ihtimali nedeniyle 2008 küresel ekonomik krizden daha kötü bir dönemin yaşanacağı beklentisi var.
Bu nedenle küresel salgın haline gelen koronavirüs salgınına karşı merkez bankaları her ne kadar piyasaya para enjekte etmek için yeni adımlar atsa da virüs karşısındaki aciziyetlerini parayı örtü olarak kullanarak kapatma derdindeler.
Ancak işletmelerin büyük borç yükünün altında ezildiği ve borçların ekonomileri tehdit ettiği dönemde tekrar büyük miktarlarda borçlanmanın birçok işletmenin iflasını beraberinde getireceğinin ihtimal dahilinde olduğunu belirtmekte fayda var.
Dünyada salgının önlenmesi için ülkeler arasında hareketlilik azaltılıyor ve birçok ülke arasındaki uçuş yasakları artmaya devam ediyor. Genelde salgın dönemlerinde Afrika ülkelerinden AB ve ABD’ye uçuşlar yasaklanırken, şimdi salgının merkezi AB ülkeleri olunca Afrika ülkeleri bu ülkelere sınırlama getiriyor.
SÖZÜN ÖZÜ
Dünyayı kasıp kavuran ve artık her ülkede görülen koronavirüs salgınının, büyük ekonomik güçler dahil herkes için büyük tehdit olduğu görülüyor. Şimdi temel öncelik, salgının artmasını önlemek, ekonominin ayakta kalmasını sağlamak ve en önemlisi de insanların ihtiyaçlarını yerine getirme konusunda sorunları ortadan kaldırmak.
Şunu da ifade etmek gerekiyor ki Türkiye’de Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu’nun çalışmaları topluma güven veriyor. Bilimsel açıklamalar ve çalışmalar ile bu tür salgınlarla baş etmenin daha kolay olduğunu dile getirmekte fayda var.