Salı günü enerjinin ipek yolu olarak tanımlanan Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi’nin (TANAP) açılışı için Eskişehir’deydik.
TANAP projesi için imzaların atıldığı 2012 yılından , temel atma töreninin gerçekleştiği 2015 yılına ve açılışının yapıldığı 12 Haziran 2108 tarihine kadar geçen sürede şahsen bu proje ile ilgili çok yazı yazdım, raporlar ve analizler kaleme aldım.
Bu nedenle TANAP’ın açılışını görmek ve enerjinin ipek yoluna şahitlik yapmak benim için önemliydi.
AÇILIŞ TÖRENİNE KİMLER KATILDI?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ev sahipliğinde gerçekleşen açılışa Azerbaycan, Sırbistan, Ukrayna ve KKTC Devlet başkanları katıldı. Bu katılımcıların yanında yurt içi ve yurt dışından enerji sektörünün önde gelen yöneticileri, iş insanları , proje ortaklarının üst düzey yöneticileri, ABD, Avrupa Birliği ve Güney Gaz Koridoru’nu oluşturan ülkelerin sektör temsilcileri katıldı.
Açılışa katılan devlet başkanları birer konuşmayla hem TANAP’ın hem de Türkiye’nin bölgede başta enerji olmak üzere üstlendiği sorumluluğun önemini dile getirdiler.
Katılımcı Devlet başkanlarının üzerinde durdukları temel nokta, Türkiye’nin öncüllük ettiği büyük projelerde başta kendileri olmak üzere tüm bölge ülkelerinin bu işbirliklerine katılma konusunda ciddi taleplerinin olduğuydu.
Dolayısıyla, TANAP projesinin yalnız bir enerji projesi olmasının ötesinde, enerjinin stratejik önemi nedeniyle de başta ekonomi olmak üzere ülkeler arasında birçok işbirlikleri hatta bölgesel entegrasyonlar için önemli bir adım olacağı muhakkak.
Bu nedenle Türkiye, coğrafi konumun kendisine bahşettiği bu avantajı kullanarak bir taraftan enerji kaynaklarına sahip ülkeler ile enerji tüketen ülkeler arasında hem köprü hem de enerjide ticaret merkezi olma amacına ulaşmak için yeni projeler ve işbirliklerini hızlandırmalıdır.
TANAP İLE İLGİLİ ÖNEMLİ TEKNİK BİLGİLER
TANAP hayata geçerken, bu tarihi proje ile ilgili olarak öne çıkan hususları vermek isterim.
Şöyle ki;
TANAP Boru Hattı’nın geçtiği en yüksek nokta 2 bin 760 metre ile Erzincan Kızıldağ olurken boru hattının geçtiği en derin nokta 65 metre ile Çanakkale Boğazı oldu. Bu boru hattının geçtiği en dik yamaç yüzde 30 eğimle Ilgaz Dağı olarak kaydedildi.
Bu önemli proje 88 milyon 664 bin 510 adam/saat iş çalışma gerçekleşti.
13 milyon metreküp kazı hacmi kaydedilirken, yönlendirilebilir Yatay Sondaj Metodu ile bin 103 metrelik Sakarya Nehir Geçişi, 56” çapındaki boru ile bu yöntemle Avrupa’da yapılan en uzun nehir geçişi oldu.
Gürcistan sınırındaki Türkgözü köyünden ana şebekenin bulunduğu Eskişehir’e kadar 56” çapındaki bin 340 kilometrelik bölüm ilk kaynağın başlamasından 858 gün sonra tamamlandı.
Tek bir günde 10 kilometre 56” boru hattı indirilerek bu alanda rekor kırıldı.
TANAP, Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) ve Güney Kafkasya Boru Hattı (SCP) ile oluşan Güney Gaz koridoru toplamda 3500 km ile Ortadoğu ve Avrupa’nın en uzun boru hattı oldu.
Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP), Azerbaycan ve Türkiye’nin enerji alanında bugüne kadar süregelen başarılı işbirliğinin en önemli sembolü olarak tarihe geçti.
Türkiye BOTAŞ ile boru hattına ortak olurken, TPAO ile de Şah denizde kaynağa ortak olması nedeniyle de farklı bir yöntemle yalnız doğalgazın transfer eden ülke değil fiilen enerji aktörü olmasını da açısından önemli bir yol aldı.
TANAP projesinin hayata geçmesi, Türkiye’nin enerjide önemli bir aktör olacağının da açık bir işareti oldu.