Girişimci Elon Musk tarafından yakın zamanda atılan ve çocukların yeni tip koronavirüse karşı bağışıklığı olduğunu iddia eden paylaşım, birçok tartışmayı da beraberinde getirdi. Bununla birlikte şu ana kadar yapılan araştırmalarda koronavirüsün yaşlılarda ciddi ve ölümcül bir hastalığa neden olabilirken, çocuklarda kritik hastalıklara yakalanma oranlarının oldukça düşük olduğu ortaya konuldu.
Diğer taraftan, çocuk ve gençlerin virüsten ciddi şekilde etkilendiğine dair birkaç araştırma bulunuyor. Belçika'da 12 yaşındaki bir kız çocuğu ve İngiltere'de 13 yaşındaki bir erkek çocuğu, koronavirüsün Avrupa'daki en genç kurbanları oldu. Çin'de ise 14 yaşında bir çocuğun da koronavirüs bulaştıktan sonra öldüğü bildirildi.
BBC Future, koronavirüs nedeniyle endişeleri artan ebeveynlerin sorularını sağlık uzmanlarına aktardı.
Çocuklara koronavirüs bulaşabilir mi?
Evet. Tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi, koronavirüs çocuklara da bulaşabilir ve onlar da Kovid-19 belirtileri gösterebilir.
Çin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezinden elde edilen verilerde, 20 Şubat’a kadar kaydedilen 72 bin 314 Kovid-19 vakasının % 2'sini 19 yaş altı grubun oluşturduğu görülüyor. ABD’de yapılan 508 hastayı kapsayan bir araştırmada ise korona virüs nedeniyle hayatını kaybeden hiçbir çocuğun bulunmadığı ve çocuklarının hasta grubun yüzde birinden azını oluşturduğu aktarıldı.
Koronavirüs çocukları yetişkinlerden farklı olarak nasıl etkiler?
Oxford Üniversitesi Aşı Grubu Başkanı Andrew Pollard, "Küresel literatürde, immünosüpresif veya kanser gibi çok ciddi tıbbi rahatsızlıkları olan çocukların bile koronavirüsten yetişkinlerden, özellikle yaşlılardan, çok daha az etkilendiği dikkate değer bir gözlemdir. Genel olarak, Kovid-19'lu çocuklar yetişkinlerden daha hafif semptomlar yaşarlar" açıklamasını yaptı.
outhampton Üniversitesi'nd çocuk doktoru olan Graham Roberts şöyle açıklıyor:
"Çocuklar, Kovid-19 nedeniyle üst solunum yollarından (burun, ağız ve boğazlar) ağırlıklı olarak etkileniyor. Bu nedenle alt solunum yollarına, yani akciğerlere erişmek ve yetişkin hastalarda gördüğümüz pnömoni ve hayatı tehdit eden Sars bulguları onlarda sıklıkla rastlanılmıyor."
Öte yandan; Çin’de yapılan bir araştırmada nefes darlığı, Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu (ARDS) ve şokla birlikte şiddetli veya kritik Kovid-19 hastalığı geliştirmeye devam eden çocukların oranının Çinli yetişkinlerden özellikle kronik olan yaşlı yetişkinlerden çok daha düşük olduğu belirtildi.
Southampton Hastanesi’nden çocuk enfeksiyon hastalıkları danışmanı Sanjay Patel, "Çocuklar kesinlikle yetişkinler kadar Kovid-19’la enfekte olmuyor ve onlar kadar etkilenmiyor. Ancak, şu anda koronavirüs testi sadece hastanelerde yetişkinlere yapılıyor. Sandığımızdan çok daha fazla çocuğa koronavirüs bulaşmış olabilir" dedi.
Çocuklar neden yetişkinlerden daha iyi durumda?
İngiltere'nin Newport şehrinde bulunan David Hide Astım ve Alerji Araştırma Merkezinin direktörü Roberts, "Olası nedenlerden biri, virüsün bir hücrenin içine girmek ve sorun yaratmak için hücrenin yüzeyinde bir proteine (reseptör) ihtiyaç duymasıdır. Koronavirüs, bu amaç için anjiyotensin dönüştürücü enzim II (ACE-2) reseptörünü kullanıyor gibi görünüyor. Çocukların alt solunum yollarında (akciğerlerde) üst solunum yollarına göre daha az ACE-2 reseptörü bulunuyor. Bu nedenle çocuklar ağırlıklı olarak üst solunum yollarından (burun, ağız ve boğaz) etkileniyor. Kişi yaşlandıkça ACE-2 reseptörlerinin sayısı akciğerde artıyor" diyerek çocukların koronavirüse karşı neden daha iyi bir durumda olabileceğine açıklık getirdi. ACE-2 reseptörlerinin alt solunum yollarında az olması sayesinde koronavirüs ile enfekte olan çocuklar, zatürre veya hayatı tehdit eden Sars benzeri hastalıktan ziyade soğuk algınlığına yakalanıyor.
Farklı yaşlardaki çocuklar değişik şekilde etkileniyor mu?
Uzmanlar bu sorunun yanıtını, "Evet" olarak veriyor. Çin verileri; küçük çocukların, özellikle bebeklerin Kovid-19'a diğer yaş gruplarına göre daha savunmasız olduğunu gösteriyor. Her 10 bebekten birinde şiddetli veya kritik hastalık bildirilirken, çocuklar büyüdükçe ergenlik dönemine kadar bu oranlar önemli ölçüde azalıyor. Çin’de yapılan araştırmanın verilerine göre beş yaş ve üstü çocuklarda 100 kişiden sadece üç veya dördünde ciddi veya kritik hastalık gelişti.
Roberts, "Okul öncesi çocuklarda enfeksiyon daha fazla görülüyor. Küçük hava yolları var ve daha büyük çocuklarda enfeksiyonla mücadelede daha fazla savunmasızlar. Ayrıca çok küçük oldukları için hastaneye yatışları oranları daha fazla" dedi.
Ergenlik dönemindeki çocuklarda daha riskli olabilir
Doktor Roberts, "Ergenlerin bağışıklık sisteminde koronavirüsü kontrol etmede daha az etkili olan yetişkin düzeyde bir olgunlaşma görüyoruz. Bununla birlikte, bu virüs hakkında çok az şey bildiğimizi hatırlamak önemli" açıklamasını yaptı.
Çin araştırmasında; dokuz yaş ve altı çocuklar arasında ölüm rapor edilmezken, 19 yaşın altındaki çocuklarda tek ölüm 14 yaşında gerçekleşti. 23 Mart'ta İngiltere’de 13 yaşındaki bir çocuk; 13 Nisan'da Londra'da daha önce kronik rahatsızlığı bildirilen bir çocuk Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.
Kovid-19 yeni doğanları etkileyebilir mi?
Evet. Pandemi dünyanın birçok yerinde etkili olurken yeni doğanlarda biri Çin’in Wuhan kentinde diğer İngiltere’nin başkenti Londra’da olmak üzere en az iki doğrulanmış enfeksiyon vakası tespit edildi. Bu bebeklerin rahimdeki enfeksiyondan mı yoksa doğduktan sonra mı enfekte olduğu henüz bilinmiyor. Her iki durumda da annelerinde koronavirüs tespit edildi.
Bebekleri nasıl etkilediği hakkında ne biliyoruz?
Henüz yeterli vaka incelenmediğinden dolayı bu sorunun cevabı bilinmiyor. Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) ve Orta Doğu Solunum Sendromundan (MERS) sorumlu koronavirüsler; hamile kadını ve bebeğini etkileyerek düşüklere, erken doğuma ve bebeğin zayıf büyümesine neden olabilirken, yeni tip koronavirüs için benzer bir durum bildirilmedi.